Để tránh bị mất tiền oan khi thanh toán bằng cách quẹt thẻ tại các điểm chấp nhận như nhà hàng, trung tâm mua sắm… Ngoài việc hỗ trợ các tính năng bảo mật của ngân hàng thì bản thân người sử dụng cũng phải lưu tâm vì lợi ích thiết thân của chính mình.
Thẻ thanh toán, đặc biệt là thẻ tín dụng là một trong những sản phẩm tiện dụng và phổ biến trên khắp thế giới. Tại Việt Nam, lượng người dùng thẻ đã và đang ngày một gia tăng. Việc thanh toán thông qua máy POS (máy chấp nhận thanh toán thẻ) tại các đơn vị chấp nhận thẻ cũng ngày càng đơn giản, nhân viên chỉ cần quẹt thẻ vào máy, nhập số PIN (chỉ trong một số trường hợp, thường là đối với thẻ ghi nợ và thẻ tín dụng nội địa), nhập số tiền cần thanh toán, sau đó ký tên xác nhận lên biên lai và hoá đơn bán hàng là hoàn tất quá trình.
Lưu ý khi quẹt thẻ vào hệ thống máy POS trong thanh toán
Nhân viên thu ngân nhận thẻ từ khách hàng đem thẻ đến nơi đặt máy POS cố định hoặc mang theo máy POS cầm tay. Người nhân viên cần xác định loại thẻ của khách là thẻ chip hay thẻ từ.
Nếu là thẻ chip thì sẽ chèn thẻ vào khe đọc thẻ, hướng mặt chip lên trên, giữ thẳng và chèn phần có mặt chip vào. Còn thẻ từ là loại thẻ có vạch đen dài sau lưng thẻ, quẹt thẻ đi theo hướng từ đầu tới cuối khe đọc thẻ.
Máy POS sẽ hiện thông tin tên khách hàng, nhân viên nhập số tiền cần thanh toán và nhờ khách nhập mã PIN. Lưu ý, khi nhập mã PIN, cần lưu ý với nhân viên thu ngân và những người xung quanh, sau đó ký tên xác nhận lên biên lai, hoàn tất quá trình thanh toán.
Những điều cần nhớ thi mua hàng thanh toán bằng cách quẹt thẻ
Chuyên gia về thẻ khuyến cáo, chủ thẻ không nên đưa thẻ cho nhân viên tùy tiện mang đi “cà” nơi khác, vì như vậy chủ thẻ không giám sát được quá trình thanh toán nên có thể thông tin về số thẻ, ngày hết hạn, mã số bí mật phía sau thẻ bị lộ mà không biết. Như vậy rất nguy hiểm vì chỉ cần những thông tin trên là kẻ gian có thể lợi dụng để thanh toán, mua hàng trên mạng.
“Khi sử dụng thẻ để thanh toán phải quan sát quy trình, tốt nhất đi theo nhân viên để có thể giám sát nhằm tránh những rủi ro có thể xảy ra. Quan trọng nhất là phải yêu cầu cửa hàng phải đưa hóa đơn, kiểm tra kỹ và ký lên hóa đơn đề xác nhận chứng từ gốc.
Nếu cửa hàng thu thêm loại phí gì thì khách hàng phải được thông báo ngay từ đầu. Nếu không thì chủ thẻ có quyền không chấp nhận và yêu cầu hủy. Trường hợp hủy giao dịch phải có hóa đơn hủy”, một chuyên gia nhấn mạnh.
Có thể trong quá trình thanh toán, nhân viên các cửa hàng sẽ hỏi thêm khách hàng một số thông tin, tuy nhiên lưu ý là khách hàng chỉ nên cung cấp những thông tin nhằm xác minh chủ thẻ, không cung cấp những thông tin khác.
“Cần giữ lại hóa đơn để làm căn cứ yêu cầu tra soát nếu có sự cố xảy ra. Nhiều trường hợp khách hàng rơi vào tình huống nhà hàng nói máy cà thẻ bị trục trặc nên cà đến 3-4 lần.
Trong những tình huống như vậy, khi in ra hóa đơn chủ thẻ nên yêu cầu nhà hàng xác nhận lên hóa đơn là chỉ có một dịch nhằm làm bằng chứng khiếu nại về sau nếu như tài khoản bị trừ tiền nhiều lần”, chuyên gia ngân hàng lưu ý.
Hiện nay trên máy cà thẻ có chức năng hủy và in lại hóa đơn, khác hàng cần biết điều này để có thể yêu cầu in lại hóa đơn. Trường hợp chủ cửa hàng lấy lý do máy hư thì chủ thẻ có thể gọi điện đến NH để kiểm tra và xác nhận chỉ có một giao dịch.
Liên quan đến vấn đề này, vừa qua, Eximbank cho biết, tội phạm công nghệ cao ngày càng diễn biến phức tạp, do vậy chủ thẻ cần chú ý đảm bảo an toàn và tránh các rủi ro phát sinh trong quá trình sử dụng, thanh toán qua thẻ.
Cụ thể, ngân hàng này khuyến nghị khách hàng không cho phép đơn vị chấp nhận thẻ quẹt thẻ ATM qua bất kỳ thiết bị nào khác máy POS và luôn giám sát trong quá trình thực hiện giao dịch.
Giám sát quá trình quẹt thẻ
Với các giao dịch thanh toán tại chỗ, hiện nay ở hầu hết siêu thị, nhà hàng, khách sạn, trung tâm thương mại… nhân viên thu ngân không đưa máy cho khách hàng tự quẹt mà họ sẽ trực tiếp cầm thẻ và thực hiện giao dịch. Việc này tiềm ẩn nguy cơ gian lận lớn, nhân viên đó có thể chụp lại thông tin thẻ bất cứ lúc nào, vì chỉ cần thông tin về tên chủ thẻ, số thẻ, ngày bắt đầu, ngày hết hạn sử dụng thẻ và số CVV/CVC trên thẻ là có thể thực hiện các giao dịch trực tuyến.
Giám sát quá trình thanh toán bằng cách quẹt thẻ
Trên thực tế, nhiều chủ thẻ cũng đã bị mất tiền cho dù đã tuân thủ quy trình sử dụng thẻ an toàn. Vì vậy, khi sử dụng thẻ để thanh toán mua hàng, dịch vụ, chủ thẻ nên quan sát trực tiếp việc nhân viên quẹt thẻ và không nên giao thẻ cho họ tự đi đến nơi đặt máy POS để quẹt thẻ cũng như yêu cầu các nhân viên này thanh toán bằng máy đầu đọc chip của thẻ nếu thẻ của khách hàng là thẻ chip và kiểm tra các thông tin trên phiếu giấy được in ra từ máy POS.
Trong quá trình thanh toán thẻ qua máy POS, nếu nhập sai số PIN hoặc trong thẻ không còn đủ hạn mức thì máy sẽ báo thông qua một phiếu giấy nhỏ (sale slip) được in ra từ máy POS có kích cỡ bằng một phần ba so với phiếu thông thường (khi ngân hàng đã duyệt giao dịch). Do đó, khách hàng cần để thẻ thanh toán trong tầm mắt của mình và kiểm tra các thông tin trên khi thực hiện giao dịch tại các máy POS.
Đăng ký SMS hoặc email để báo giao dịch
SMS Banking là dịch vụ tin nhắn do ngân hàng cung cấp cho người dùng khi đến mở tài khoản giao dịch. Sau khi đã đăng ký dịch vụ này, khách hàng sẽ nhận được tin nhắn thông qua số điện thoại di động đã đăng ký với ngân hàng khi phát sinh giao dịch trong quá trình sử dụng thẻ thanh toán tại các đơn vị bán lẻ như nhà hàng hay trung tâm thương mại. Mục tiêu là nhằm kiểm tra các thông tin giao dịch kịp thời sau khi khách quẹt thẻ ngay tại địa điểm giao dịch, đặc biệt là kiểm tra số dư trên tài khoản sau giao dịch.
Luôn kiểm tra biến động số trong tài khoản
Do đó, để đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng thẻ, khách hàng nên đăng ký sử dụng dịch vụ biến động số dư qua SMS (phí dưới 10.000 đồng một tháng) để thuận tiện theo dõi các giao dịch thực hiện từ thẻ của mình. Ngoài ra, người dùng có thể sử dụng thông báo số dư, địa điểm và thời gian giao dịch thông qua email đã đăng ký với ngân hàng, thông thường là ngân hàng sẽ không tính phí dịch vụ này.
Bên cạnh đó, khách cũng có thể kiểm tra số dư sau giao dịch bằng các phần mềm mà ngân hàng cung cấp khi khách hàng sử dụng điện thoại di động (phần mềm được tải xuống miễn phí và phí dịch vụ cũng thường là miễn phí).
Sử dụng dịch vụ khoá hoặc mở thẻ của ngân hàng
Hiện nay, nhiều ngân hàng đã cho phép người sử dụng gọi điện thoại đến tổng đài của trung tâm thẻ để thực hiện dịch vụ khoá thẻ khi chưa có nhu cầu giao dịch và mở lại thẻ khi cần giao dịch.
Do đó, nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình, khách hàng cần phối hợp cung cấp thông tin đầy đủ đến mức cao nhất cho ngân hàng để được khoá/mở thẻ kịp thời và tiện ích.
Thường xuyên cập nhật thông báo của ngân hàng về rủi ro thanh toán thẻ
Để tránh những sự cố đáng tiếc xảy ra với tài khoản của khách hàng, gần đây các ngân hàng thương mại thường xuyên đưa ra những cảnh báo, khuyến cáo khách hàng khi giao dịch trực tuyến, giao dịch tại máy ATM, POS bằng việc gửi tin nhắn, email…
Do đó, việc cập nhật và lưu ý đến các cảnh báo này sẽ giúp cho khách hàng rất nhiều trong những giao dịch sử dụng thẻ thanh toán. Đặc biệt, đây là những dịch vụ mà ngân hàng không thu phí từ khách hàng.
Cập nhật thông bóa, tìm hiểu về rủi ro khi thanh toán
Nên đọc kỹ hợp đồng sử dụng thẻ thanh toán
Một trong những khuyến cáo của Cục Quản lý cạnh tranh, Bộ Công Thương trong thời gian gần đây sau các vụ việc liên quan đến mất tiền trong tài khoản thanh toán hoặc thẻ ngân hàng đang thu hút sự quan tâm, chú ý là việc khách hàng cần nghiên cứu kỹ hợp đồng cung cấp dịch vụ thẻ của ngân hàng đối với mình.
Khi xem xét hợp đồng dịch vụ này, khách hàng cần quan tâm đến các quy định về quyền và trách nhiệm của chủ thẻ cũng như của đơn vị phát hành thẻ. Thông thường, phần nghĩa vụ của chủ thẻ luôn nhiều hơn gấp 2 lần so với quyền lợi được hưởng. Trong khi đó, quyền của đơn vị phát hành thẻ thường là gấp 3 lần so với nghĩa vụ của họ. Do vậy, quyền lợi của khách hàng sẽ bị thiệt nếu không nghiên cứu và trao đổi lại với ngân hàng về các điều khoản bất lợi…
Trường hợp người sử dụng không hiểu biết nhiều về các nội dung trong hợp đồng thì có thể nhờ đến người thân, bạn bè có hiểu biết về pháp luật ngân hàng hoặc có thể nhờ đến luật sư để hỗ trợ. Chi phí phát sinh là phụ thuộc vào cách mà khách hàng chọn để xem xét hợp đồng.
Khách hàng có quyền kiện ra toà án
Trong quá trình sử dụng, nếu xảy ra tranh chấp, chủ thẻ có thể khởi kiện lên tòa án để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình theo quy định pháp luật.
Trong hợp đồng cung cấp thẻ cũng quy định rất rõ, trường hợp có tranh chấp giữa chủ thẻ và ngân hàng phát hành thẻ thì sẽ ưu tiên giải quyết bằng hòa giải, nếu không thành thì một trong hai bên có quyền yêu cầu cơ quan có thẩm quyền giải quyết theo quy định của pháp luật Việt Nam, tức là thông qua con đường trọng tài thương mại hoặc toà án có thẩm quyền.
Tuy nhiên, đây là cách thức tốn nhiều thời gian và chi phí để khách hàng có thể đòi lại được số tiền đã mất trong trường hợp họ không có lỗi hoặc có ít lỗi hơn phía ngân hàng. Mặt khác, việc kiện tụng này chỉ dùng đến khi đã sử dụng hết 5 cách trên mà rủi ro vẫn xảy ra.
Tổng hợp
Xem thêm: Rủi ro mất tiền vì rút tiền mặt từ thẻ tín dụng – CardTOT
